Χριστοπούλου Έλενα Ψυχολόγος Θεσσαλονίκη
Μερικοί καταθλιπτικοί ασθενείς μπορεί να περιμένουν απαντήσεις από τους θεραπευτές τους, αλλά μια καινούρια μελέτη αφήνει να εννοηθεί ότι το κλειδί μπορεί να είναι οι ερωτήσεις.
Ερευνητές εξέτασαν πώς η γνωστική θεραπεία για την κατάθλιψη πετυχαίνει τα καλύτερα αποτελέσματα. Η μελέτη τους είναι η πρώτη που δείχνει ότι οι καταθλιπτικοί ασθενείς βλέπουν σημαντική βελτίωση στα καταθλιπτικά συμπτώματά τους, όταν οι θεραπευτές χρησιμοποιούν την τεχνική που ονομάζεται «Σωκρατική (μαιευτική) μέθοδος».
Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει μια σειρά καθοδηγούμενων ερωτήσεων με τις οποίες ο θεραπευτής ζητάει από τον πελάτη να σκεφτεί μια νέα προοπτική του εαυτού τους και της θέσης τους στον κόσμο.
Τα άτομα με κατάθλιψη μπορεί να εγκλωβιστούν σε έναν αρνητικό τρόπο σκέψης. Οι σωκρατικές ερωτήσεις βοηθούν τους ασθενείς να εξετάσουν την εγκυρότητα των αρνητικών σκέψεων τους και να αποκτήσουν μια πιο ευρεία και περισσότερο ρεαλιστική προοπτική, σύμφωνα με τους συγγραφείς αυτής της μελέτης.
Η γνωστική θεραπεία βοηθάει τους ασθενείς να μειώσουν την κατάθλιψή τους και να προστατευθούν από μελλοντικά καταθλιπτικά επεισόδια.
«Αρκετές άλλες μελέτες έχουν επικεντρωθεί στο πώς η σχέση ανάμεσα στον ασθενή και στο θεραπευτή μπορεί να προάγει μια θετική θεραπευτική αντίδραση. Βρήκαμε ότι οι σωκρατικές ερωτήσεις ήταν προβλεπτικές της βελτίωσης των συμπτωμάτων σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι η θεραπευτική σχέση, μεταβλητή που έχει εξεταστεί περισσότερο σε προηγούμενες μελέτες» σύμφωνα με τους συγγραφείς.
Στη μελέτη αυτή συμμετείχαν 55 ασθενείς που έπαιρναν μέρος σε ένα Πρωτόκολλο 16 εβδομάδων Γνωστικής Θεραπείας για την κατάθλιψη στην Κλινική Θεραπείας της Κατάθλιψης και Έρευνας του Ohio.
Οι ασθενείς συμπλήρωναν ένα ερωτηματολόγιο στην αρχή της κάθε συνεδρίας που μετρούσε τα καταθλιπτικά συμπτώματά τους. Οι ερευνητές ανέλυσαν βιντεοσκοπήσεις από τις τρεις πρώτες συνεδρίες για τον κάθε ασθενή και εκτίμησαν πόσο συχνά ο θεραπευτής χρησιμοποιούσε σωκρατικές ερωτήσεις. Μετά τις συνεδρίες όπου οι θεραπευτές χρησιμοποιούσαν περισσότερες σωκρατικές ερωτήσεις, υπήρξε η τάση να ακολουθείται μεγαλύτερη βελτίωση στα καταθλιπτικά συμπτώματα των ασθενών.
«Οι ασθενείς μαθαίνουν τη διαδικασία να κάνουν οι ίδιοι ερωτήσεις στον εαυτό τους και να είναι επιφυλακτικοί απέναντι στις αρνητικές τους σκέψεις. Όταν το κάνουν αυτό, βλέπουν μια σημαντική μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων τους» αναφέρουν οι συγγραφείς.
Για παράδειγμα, ο ασθενής μπορεί να πει στο θεραπευτή του ότι είναι μια πλήρη αποτυχία και ότι η ζωή του δεν αξίζει, επειδή ο γάμος του κατέληξε σε διαζύγιο.
Ο θεραπευτής μπορεί να θέσει μια σειρά σωκρατικών ερωτήσεων για να προκαλέσει αυτή την πεποίθηση:
Όλοι όσοι βιώνουν ένα διαζύγιο, είναι μια αποτυχία;
Μπορείς να σκεφτείς κάποιον για τον οποίον δεν ισχύει αυτό;
Πώς το να είναι κανείς διαζευγμένος φαίνεται να μεταφράζεται για σένα ότι απέτυχες ως άνθρωπος;
Τι αποδείξεις υπάρχουν που δείχνουν ότι έχεις επιτύχει σαν άνθρωπος και όχι ότι είσαι μια «πλήρη αποτυχία»;
Στόχος της τεχνικής είναι να βοηθήσει τους ασθενείς να μάθουν να χρησιμοποιούν τις ερωτήσεις αυτού του είδους για τον εαυτό τους. Ένας από τους λόγους που η γνωστική θεραπεία είναι τόσο αποτελεσματική είναι γιατί βοηθάει τους ασθενείς να αμφισβητήσουν τις αρνητικές τους σκέψεις και να συνεχίζουν να το κάνουν αυτό και μετά το τέλος της θεραπείας.Διαπιστώνουν ότι μπορεί να αγνοούν τις πληροφορίες που έρχονται σε αντίθεση με τις αρνητικές τους σκέψεις. Πολύ συχνά δε βλέπουν σε μια συνολική κατάσταση ότι πέρα από τα αρνητικά υπάρχουν και θετικά στοιχεία αναφέρουν οι συγγραφείς.
Περισσότερα γι αυτή τη μελέτη μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα http://www.psypost.org/2015/08/socratic-questioning-one-technique-therapists-use-that-really-helps-depressed-patients-36599
Η μελέτη αυτή έχει δημοσιευθεί πρόσφατα στο περιοδικό Behaviour Research and Therapy
autognosia.gr 