Γράφει η Έλενα Χριστοπούλου – Ψυχολόγος, MSc
Σε μια κοινωνία όπου η επαφή είναι πιο «εύκολη» από ποτέ, η μοναξιά παραμένει μία από τις πιο έντονες και δύσκολες εμπειρίες που μοιραζόμαστε ως άνθρωποι, αν και σπάνια τη συζητάμε ανοιχτά. Δεν αφορά μόνο την απουσία άλλων ανθρώπων γύρω μας, αλλά κυρίως την αίσθηση αποσύνδεσης: από τον εαυτό μας, από τους άλλους, από το νόημα.
Ως ψυχολόγος, έχω συναντήσει συχνά στη θεραπεία ανθρώπους που νιώθουν βαθιά μοναξιά, ακόμα κι αν έχουν «κοινωνικό κύκλο» ή οικογένεια. Η μοναξιά, όπως την περιγράφουν, είναι ένα εσωτερικό κενό, μια φωνή που λέει «δεν με καταλαβαίνει κανείς», «δεν ανήκω πουθενά».
Σε αυτό το πλαίσιο, η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) έρχεται να φωτίσει μονοπάτια που οδηγούν σε πραγματική σύνδεση και αποφόρτιση.
💬 Τι είναι η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία;
Η CBT είναι μια επιστημονικά τεκμηριωμένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στην ιδέα ότι οι σκέψεις μας επηρεάζουν τα συναισθήματά μας και τη συμπεριφορά μας.
Μαθαίνουμε, λοιπόν, να αναγνωρίζουμε τις αρνητικές σκέψεις, να τις αμφισβητούμε, να τις μετατρέπουμε σε πιο ρεαλιστικές και υποστηρικτικές. Όταν αλλάζει ο τρόπος που βλέπουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο, αλλάζει και το πώς νιώθουμε.
🔍 Πώς συνδέεται η μοναξιά με τις σκέψεις μας;
Πολλοί άνθρωποι που βιώνουν μοναξιά έχουν πίσω από το συναίσθημα αυτό έναν εσωτερικό διάλογο που περιλαμβάνει φράσεις όπως:
- «Δεν αξίζω να με αγαπήσουν»
- «Όλοι με απορρίπτουν»
- «Δεν είμαι αρκετά ενδιαφέρον άτομο»
- «Όλοι οι άλλοι έχουν παρέες, μόνο εγώ είμαι έτσι»
Αυτές οι σκέψεις, τις περισσότερες φορές δεν αντικατοπτρίζουν την αντικειμενική πραγματικότητα, αλλά είναι προϊόντα παλαιότερων εμπειριών ή ερμηνειών που δεν έχουν ποτέ εξεταστεί.
🧩 Τι δουλεύουμε στη θεραπεία;
1. Αναγνώριση και καταγραφή σκέψεων
Μέσα από ασκήσεις της CBT, ο θεραπευόμενος μαθαίνει να εντοπίζει τις αυτόματες αρνητικές σκέψεις και να καταγράφει πώς αυτές επηρεάζουν το συναίσθημα και τη συμπεριφορά του.
2. Αμφισβήτηση & αλλαγή μοτίβων
Με ερωτήσεις όπως «Υπάρχουν αποδείξεις για αυτή τη σκέψη;» ή «Θα έλεγα το ίδιο σε έναν φίλο μου;», ξεκινά η γνωστική αναδόμηση.
3. Πειραματισμός με νέα συμπεριφορά
Η CBT δεν μένει στη θεωρία. Δίνει στον θεραπευόμενο εργαλεία για να δοκιμάσει νέες κοινωνικές συμπεριφορές, να μάθει πώς να προσεγγίσει, να θέσει όρια, να πει «ναι» και «όχι» χωρίς φόβο απόρριψης.
4. Ανάπτυξη συναισθηματικής ανθεκτικότητας
Η μοναξιά, όταν την αντιμετωπίσουμε με κατανόηση αντί με ντροπή, μπορεί να γίνει ευκαιρία για αυτογνωσία και προσωπική ενδυνάμωση.
🧠 Παράδειγμα από τη θεραπευτική πράξη (με αλλαγμένα στοιχεία)
Η Άννα, 29 ετών, ήρθε στη θεραπεία λέγοντας:
«Έχω φίλους, αλλά νιώθω ότι δεν με ξέρει πραγματικά κανείς. Σαν να είμαι αόρατη.»
Μέσα από την CBT, διαπιστώσαμε πως πίσω από αυτό υπήρχε μια παλιά πεποίθηση:
«Αν δείξω ποια είμαι, θα με απορρίψουν.»
Όταν άρχισε να πειραματίζεται με το να είναι πιο αληθινή και να επιτρέπει στον εαυτό της να είναι ευάλωτη, παρατήρησε ότι κάποιοι απομακρύνθηκαν, αλλά αυτοί που έμειναν, τη σύνδεσαν πραγματικά.
✨ Δεν είσαι μόνος/η
Η μοναξιά δεν είναι αδυναμία. Είναι σημάδι ότι επιθυμείς ουσιαστική επαφή και σύνδεση με τους άλλους, αλλά κυρίως με τον εαυτό σου.
Η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία προσφέρει έναν ασφαλή χώρο όπου μπορείς να κατανοήσεις τον εαυτό σου, να αντιμετωπίσεις τις σκέψεις που σε κρατούν πίσω και να βιώνεις μια ουσιαστική σύνδεση με το παρόν.
📩 Επικοινώνησε μαζί μου
Ονομάζομαι Έλενα Χριστοπούλου, είμαι ψυχολόγος με εξειδίκευση στη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία, και είμαι εδώ για να σε βοηθήσω.
📍 Μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μου για ένα πρώτο ραντεβού ή απλώς για να κάνεις το πρώτο βήμα και να μιλήσουμε. Δεν είσαι μόνος/η.
