Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή είναι μια χρόνια ψυχιατρική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες επίμονες σκέψεις (ιδεοληψίες) είτε/ και στερεοτυπικές ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές ή νοητικές πράξεις (καταναγκασμούς) που το άτομο νιώθει την ανάγκη να εκτελέσει ως αντίδραση στις σκέψεις που κάνει.
Οι ιδεοληψίες βιώνονται ως ανεπιθύμητες σκέψεις που προκαλούν άγχος και αγωνία, ενώ οι καταναγκασμοί πρέπει να εφαρμοστούν με άκαμπτο και στερεότυπο τρόπο προκειμένου να μειώσουν το παραπάνω άγχος. Συνήθως, το περιεχόμενο των καταναγκασμών συνδέεται με το περιεχόμενο των ιδεοληψιών. Για παράδειγμα κάποιος που βιώνει μια επίμονη σκέψη ότι θα μολυνθεί από μικρόβια, είναι πιθανό να υιοθετήσει μια καταναγκαστική συμπεριφορά όσον αφορά την καθαριότητα. Επίσης, το περιεχόμενο των ιδεοληψιών συνδέεται με το σύστημα αξιών του ατόμου. Μια άλλη σημαντική αντίδραση στις επίμονες σκέψεις είναι η αποφυγή. Το άτομο λόγω των ιδεοληψιών που έχει, θα αποφύγει την κατάσταση που του προκαλεί άγχος.
Τα περισσότερα άτομα, επειδή αναγνωρίζουν το παράλογο των σκέψεων και των πράξεων τους, ντρέπονται για τα συμπτώματά τους και έτσι προσπαθούν να τα κρύψουν. Αν δεν αντιμετωπιστεί η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, τα συμπτώματα συνήθως επιμένουν με περιόδους όμως ύφεσης και έξαρσης. Οι στερεοτυπικές συμπεριφορές απαιτούν κατανάλωση αρκετού χρόνου και οδηγούν σε σημαντική δυσλειτουργία του ατόμου σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς του.
Χριστοπούλου Έλενα